YÖNETMELİK
YÖNETMELİK
Resmî Gazete Tarihi:
26.11.2016 Resmî
Gazete Sayısı:
29900 YÜKSEKÖĞRETİM KURUMLARI
BİLİMSEL ARAŞTIRMA PROJELERİ HAKKINDA
YÖNETMELİK BİRİNCİ BÖLÜM Amaç ve Kapsam, Dayanak
ve Tanımlar Amaç ve kapsam MADDE 1 – (1) Bu Yönetmelik,
yükseköğretim kurumlarında yürütülen bilimsel araştırma proje tekliflerinin
değerlendirilmesi, kabulü, desteklenmesi, (Ek ibare:RG-16/7/2020-31187) ulusal
veya uluslararası kuruluşlar tarafından desteklenen projelere kaynak
aktarımının yapılması, bunlara ilişkin hizmetlerin yürütülmesi,
izlenmesi, sonuçlarının değerlendirilmesi, kamuoyuna duyurulması ve ilgili usul
ve esaslar ile diğer hususları belirlemek amacıyla hazırlanmıştır. Dayanak MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik,
4/11/1981 tarihli ve 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 4 üncü maddesinin
birinci fıkrasının (c) bendi, 58 inci maddesinin (b) fıkrası ile Ek 28 inci
maddesine dayanılarak hazırlanmıştır. Tanımlar ve kısaltmalar MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelikte
geçen; a) Araştırmacı: Bilimsel araştırma
projesinin yürütülebilmesi için proje yürütücüsü tarafından proje ekibinde yer
verilen; öğretim elemanları, proje konusu ile ilgili lisans ve lisansüstü
öğrenim görmekte olan öğrencileri ve eğitimlerini tamamlamış uzmanlığı
nedeniyle projede görev verilen kişileri, b) Bilimsel araştırma projesi:
Tamamlandığında sonuçları ile alanında bilime katkı yapması, ülkenin
teknolojik, ekonomik, sosyal ve kültürel kalkınmasına katkı sağlaması beklenen
bilimsel içerikli, yükseköğretim kurumu içi ve/veya dışı, ulusal ve/veya
uluslararası kurum ya da kuruluşların katılımlarıyla da yapılabilecek projeler
ile bilim insanı yetiştirme ve araştırma altyapısı kurma ve geliştirme
projelerini, c) Bilimsel Araştırma Projeleri
Koordinasyon Birimi: Bilimsel Araştırma Projeleri Komisyonunun sekretarya
hizmetlerinin yürütülmesi, bütçe ödeneklerinin özel hesaba aktarılması, özel
hesaba ilişkin iş ve işlemlerin yürütülmesi ve yükseköğretim kurumu araştırmacılarının
görev aldığı ulusal ve uluslararası organizasyonlarca desteklenen projelerin
ilgili mevzuatla belirlenen süreçlerinin yürütülmesi, izlenmesi (Mülga
ibare:RG-16/7/2020-31187) (…) ve üst yöneticinin bilimsel araştırma
projeleri ile ilgili olarak vereceği diğer görevleri ilgili birimlerle koordine
halinde yürütmekle sorumlu birimi, ç) Bilimsel Araştırma Projeleri
Koordinasyon Birimi Koordinatörü: Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon
Biriminin faaliyetlerinin yükseköğretim kurumu adına yürütülmesinden sorumlu,
üst yönetici tarafından memuriyet veya çalışma unvanına bağlı kalmaksızın,
bilimsel araştırma projelerine ait faaliyetleri bu Yönetmelikte belirtilen
usule uygun şekilde yapabilecek bilgi ve niteliklere sahip personel arasından
görevlendirilen ve üst yöneticiye karşı sorumlu kişiyi, d) Gerçekleştirme görevlisi: Özel hesap
kapsamında yapılacak harcamalarda harcama yetkilisinin talimatı üzerine işin
yaptırılması, mal veya hizmetin alınması, teslim almaya ilişkin işlemlerin
yapılması, belgelendirilmesi ve ödeme için gerekli belgelerin hazırlanması ve
kontrolü görevlerini yürütmek üzere harcama yetkilisi tarafından
görevlendirilen kişileri, e) Harcamaların tasnifi: Özel hesaba
aktarılan tutarlardan yapılan harcamaların analitik bütçe sınıflandırmasının
ekonomik kodlama sistemine uygun olarak izlenmesi, f) Harcama yetkilisi: Özel hesaptan
harcama yetki ve sorumluluğuna sahip bilimsel araştırma projeleri koordinasyon
birimi koordinatörünü, g) Harcama yetkilisi mutemedi: Mal ve
hizmet alımları için özel hesaptan kendisine verilen avans veya adına açılan
kredilerle sınırlı olarak yapacağı harcamalar konusunda harcama yetkilisine
karşı sorumlu, bunların mahsubuna ilişkin belgeleri muhasebe yetkilisine vermek
ve artan tutarı iade etmekle yükümlü olan ve harcama yetkilisi tarafından her
bir proje için yazılı olarak görevlendirilen kişi ya da kişileri, ğ) (Değişik:RG-16/7/2020-31187) Komisyon:
Bilimsel araştırma projelerinin değerlendirilmesi, kabulü, desteklenmesi,
teşvik ve koordine edilmesi, yükseköğretim kurumu araştırma performansının
artırılması için tedbirler alınması ile araştırma performansının ölçülmesi,
değerlendirilmesi ve araştırma politikalarının belirlenmesiyle ilgili
faaliyetlerin yürütülmesi ve üst yöneticinin bilimsel araştırmalarla ilgili olarak
vereceği diğer görevleri yürütmek amacıyla oluşturulan komisyonu, h) Muhasebe birimi: Yükseköğretim
kurumlarında muhasebe işlemlerinin yürütüldüğü birimi, ı) Muhasebe yetkilisi: Muhasebe biriminin
yönetiminden ve yetkili mercilere karşı sorumlu olan yetkiliyi, i) Özel hesap: Yükseköğretim kurumları
bütçelerinde bilimsel ve teknolojik araştırma hizmetleri için öz gelir ve
hazine yardımı karşılığı olarak tefrik edilen bilimsel araştırma projelerine
ilişkin ödeneklerin, ilgisine göre cari veya sermaye ekonomik kodlarından
tahakkuka bağlanmak suretiyle aktarıldığı (Değişik
ibare:RG-16/7/2020-31187) 7/3/2019 tarihli ve 810 sayılı
Cumhurbaşkanı Kararıyla yürürlüğe konulan Kamu Haznedarlığı Yönetmeliği hükümleri
çerçevesinde muhasebe birimi adına açtırılan banka hesabını, j) Proje ekibi: Proje yürütücüsü ile
araştırmacıları, k) Proje yürütücüsü: Projeyi teklif eden,
hazırlanmasından ve yürütülmesinden sorumlu olan öğretim üyeleri ile doktora,
tıpta uzmanlık ya da sanatta yeterlik eğitimini tamamlamış kurum mensubu
araştırmacıları, l) YÖKSİS: Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı
ortak veri tabanını, m) Yükseköğretim kurumu: Üniversiteler ve
yüksek teknoloji enstitülerini, n) Yükseköğretim kurumu yönetim kurulu:
Üniversite ve yüksek teknoloji enstitüsü yönetim kurulunu, o) (Ek:RG-26/1/2018-30313) Bursiyer:
Yükseköğretim kurumlarında, (Mülga ibare:RG-16/7/2020-31187) (…)
yürütülen bilimsel araştırma projelerinde proje kapsamında burslu
görevlendirilecek tezli yüksek lisans veya doktora programlarındaki öğrenciyi, ö) (Ek:RG-16/7/2020-31187) Kaynak
aktarımı: Ulusal veya uluslararası kurum ve kuruluşlar tarafından desteklenen
bilimsel araştırma projelerinde kullanılmak üzere, proje bedelinin yüzde
otuzunu aşmaması kaydıyla komisyon tarafından önerilen ve üst yönetici tarafından
onaylanan nakdi veya ayni katkıyı, p) (Ek:RG-16/7/2020-31187) Proje
değerlendirmesi yapacak uzman: Yükseköğretim kurumu içinden veya dışından,
bilimsel araştırma projesi alanında uzman ve en az doktora derecesine sahip
hakemi, r) (Ek:RG-16/7/2020-31187) Komisyon
başkanı: Komisyona yükseköğretim kurumu adına başkanlık etmekten ve komisyon
faaliyetlerinin yürütülmesinden sorumlu, üst yönetici tarafından öğretim
üyeleri arasından görevlendirilen ve üst yöneticiye karşı sorumlu kişiyi, s) (Ek:RG-16/7/2020-31187) Üst
yönetici: Yükseköğretim kurumu rektörünü, ifade eder. İKİNCİ BÖLÜM Bilimsel Araştırma
Projelerine İlişkin Genel Esaslar Komisyon MADDE 4 – (1) (Değişik:RG-16/7/2020-31187) Bu
Yönetmelikte belirtilen görevlerin yürütülmesi için üst yönetici tarafından
görevlendirilen bir komisyon başkanının başkanlığında senatonun önerisiyle üst
yönetici tarafından görevlendirilen, en az yedi en çok on bir öğretim üyesinden
oluşan bir komisyon kurulur. Komisyon üyeleri, yükseköğretim kurumunda var olan
bilim dalları arasında denge gözetilmek suretiyle dört yıl için
görevlendirilir. Görev süresi biten başkan ve komisyon üyesi aynı usulle
yeniden görevlendirilebilir. (2) (Değişik:RG-16/7/2020-31187) Komisyon
başkanı ve üyeleri görev, yetki ve sorumluluklarını yerine getirmediklerinin
tespit edilmesi halinde, görevlendirilmelerinde izlenen usule uygun olarak üst
yönetici tarafından görev süreleri dolmadan görevden alınabilirler. (3) Komisyonun görev, yetki ve
sorumlulukları yükseköğretim kurumunun senatosunca çıkarılacak yönerge ile
düzenlenir. Başvuru ve değerlendirme MADDE 5 – (1) Bilimsel
araştırma projeleri için başvuru ve değerlendirme takvimi Komisyon tarafından
belirlenerek ilan edilir. Proje başvuruları, projenin gerekçesi, yöntem, özgün
değer, yaygın etki/katma değer, çalışma takvimi ve bütçe dökümünün ayrıntılı
olarak yer aldığı proje başvuru formu ile yapılır. Bilimsel araştırma projelerinin seçiminde
dikkate alınacak ilkeler MADDE 6 – (1) Bilimsel
araştırma projeleri, yükseköğretim kurumunun uzman elemanı bulunan her dal ile
ilgili, ulusal bilim ve teknoloji politikalarına, ülkenin kalkınma planı
hedeflerine, (Değişik ibare:RG-16/7/2020-31187) Bilim,
Teknoloji ve Yenilik Kurulu veya yükseköğretim kurumu yönetim
kurulunun belirlediği bilim politikalarına uygun konulara öncelik verilerek
değerlendirilir ve seçilir. Bilimsel araştırma projelerinin bilime, ülkenin
teknolojik, ekonomik, sosyal, sanatsal, kültürel gelişimine ve kalkınmasına
katkı sağlaması esastır. (2) Bilimsel araştırma projelerinin seçimi
ve desteklenmesinde; (Ek ibare:RG-16/7/2020-31187) yükseköğretim
kurumları tarafından YÖKSİS’te duyurulan yapılmış ve yapılmakta olan
projeler de dikkate alınarak, temel bilimler içerikli, sonuçları
uygulamaya dönük, kaynakları ve faaliyetleri bakımından çok katılımlı, çok
merkezli, kurumlar arası, uluslararası ve disiplinler arası nitelikteki
projelere öncelik verilebilir. Lisansüstü tez araştırmaları da bilimsel
araştırma projeleri kapsamında desteklenebilir. (3) Bu Yönetmeliğin 5, 6, (Ek
ibare:RG-16/7/2020-31187) 6/A, 7, 8, 9 ve 10 uncu
maddelerinde bahsi geçen bilimsel araştırma projeleri ile Yılı Yatırım
Programında Rektörlük Bilimsel Araştırma Projeleri ifade edilmektedir. (4) (Ek:RG-16/7/2020-31187) Komisyon,
desteklenen projelerin bu maddede yer alan ilkelere uygunluğundan sorumludur. Proje değerlendirmesi yapacak uzmanlara
ödenecek ücret MADDE 6/A – (Ek:RG-16/7/2020-31187) (1) Bilimsel araştırma projelerinin kabulü
öncesinde, proje değerlendirmesinde görevlendirilen uzmana, proje bazında
10.000 gösterge rakamının görevlendirmenin yapıldığı tarihteki memur aylık
katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutarı geçmemek üzere, Komisyon
tarafından projelerin nitelikleri de dikkate alınarak belirlenen tutarda ücret
ödenir. (2) Bir kişiye bu madde kapsamında ödeme yapılacak
uzman ücreti sayısı bir takvim yılında altıyı geçemez. (3) Uzman ücretleri, yükseköğretim
kurumlarına bilimsel araştırma projelerine yönelik olarak bu amaçla tahsis
edilen ödeneklerden karşılanır.
Bilimsel araştırma projelerinin kabulü,
yürütülmesi ve sonuçlandırılması MADDE 7 – (1)
Desteklenmesine karar verilen projeler için, proje yürütücüsü ve Komisyon
tarafından proje ile ilgili ayrıntıların belirlendiği bir protokol hazırlanır.
Projenin uygulamaya geçirilmesi, hazırlanan protokolün (Değişik ibare:RG-16/7/2020-31187) üst
yönetici veya (Değişik ibare:RG-16/7/2020-31187) yazılı
olarak yetki devri yapılmak suretiyle komisyon başkanı tarafından
onaylanmasına bağlıdır. Proje yürütücüsü, bu protokolde yer alan hususlara
uymakla yükümlüdür.
Proje raporları MADDE 8 – (1) Kabul edilen bir
projenin yürütücüsü Komisyona altı ayda bir geçmiş dönemdeki çalışmalarla
ilgili bilgilerin yer aldığı ara rapor sunar. Komisyon projenin türüne ve
özelliğine göre ara rapor sunma sürelerini ve koşullarını değiştirebilir. Ara
raporlar Komisyon tarafından incelenir. Komisyon gerekli gördüğü durumlarda
konunun uzmanlarının görüşlerine de başvurarak değerlendirme sürecini
tamamlayabilir. Projelerin sonraki dilimleri ile ilgili maddi desteğin devamı
Komisyonun olumlu görüşüne tabidir. (2) Proje yürütücüsü, protokolde
belirtilen bitiş tarihini izleyen en geç üç ay içerisinde, araştırma
sonuçlarını içeren proje sonuç raporunu Komisyon tarafından belirlenen formata
uygun olarak sunar. Lisansüstü tez projeleri için, ilgili birimlerce onaylanmış
tezler de sonuç raporu olarak kabul edilebilir. Sonuç raporu Komisyon
tarafından değerlendirilerek projenin başarılı sayılıp sayılmayacağına karar
verilir. Komisyon gerekli gördüğü durumlarda konunun uzmanlarının görüşlerine
de başvurarak değerlendirme sürecini tamamlayabilir. (3) (Ek:RG-16/7/2020-31187) Projelere
kaynak aktarımına ilişkin ara raporların ve sonuç raporlarının verilme
dönemleri ve süreleri proje sözleşmeleri dikkate alınarak komisyon tarafından
belirlenir.
Proje süresi ve bütçesi MADDE 9 – (1) Projelerin
Komisyon tarafından onaylanan çalışma takvimine ve bütçe planına uygun olarak
yürütülmesi esastır. Ancak, gerekli hallerde proje yürütücüsünün talebi,
Komisyonunun kararı ile projeler için ek süre, ilave bütçe verilebilir. (2) (Değişik:RG-16/7/2020-31187) Tez
projeleri hariç, bilimsel araştırma projeleri ek süreler dâhil en çok otuz altı
ay içerisinde tamamlanır. Tez projeleri için verilen süreler, yetkili birimler
tarafından tezler için verilen yasal ek süreleri kapsayacak şekilde uzatılabilir.
Ancak süre uzatımı verilen tez projeleri için sağlanacak mali destekler, tez
izleme komitesinin onayı ile en fazla altı aya kadar devam ettirilir. (3) Projeler için verilebilecek ek bütçe
proje bütçesinin en fazla %50’si kadar olabilir.
Bilimsel araştırma projelerinin ve kaynak
aktarımı desteklerinin YÖKSİS’e girilmesi MADDE 10 – (Başlığı ile Birlikte
Değişik:RG-16/7/2020-31187) (1) Komisyon tarafından kabul edilen ve
devam eden bilimsel araştırma projeleri ve kaynak aktarımı desteklerine ilişkin
bilgiler ile Yükseköğretim Kurulu tarafından istenen diğer bilgiler, kabul
tarihini ve tamamlanan projelerin sonuç raporunun verilmesi gereken tarihi
takip eden bir ay içinde YÖKSİS’e girilir. (2) YÖKSİS’e veri girişlerinin
belirlenen zamanlarda yapılmasını takip etme görevi ve sorumluluğu Bilimsel
Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi Koordinatörüne aittir. (3) Bu bilgiler, yükseköğretim kurumunun
internet sayfasından kamuoyuna duyurulur. ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Bilimsel Araştırma
Projelerinde Gelir ve Ödeneklerin Kullanımı Gelirler MADDE 11 – (1) Bilimsel
araştırma projelerinin finansmanında kullanılmak üzere aşağıda belirtilen
gelirler, yükseköğretim kurumları bütçelerinde bilimsel ve teknolojik araştırma
hizmetleri için tefrik edilen bilimsel araştırma projelerine ilişkin ödenekler,
bütçelendiği tertiplerden tahakkuka bağlanarak özel hesaba aktarılmak suretiyle
kullanılır: a) Yükseköğretim kurumunun döner sermaye
gelirlerinden 2547 sayılı Kanunun 58 inci maddesinde belirtilen oranda
aktarılacak tutarlar. b) Yürütülen proje ile ilgili olarak
ortaya çıkan ve ticarileşmesi döner sermaye işletmesi tarafından
gerçekleştirilen çıktılara ilişkin elde edilen gelirler. c) Bilimsel araştırma projeleri için
yapılacak bağış ve yardımlar. ç) Yükseköğretim kurumunun izni ile
yükseköğretim kurumunun yurtiçindeki veya yurtdışındaki kuruluşlarla yapacağı
ortak araştırmalar için ilgili kuruluşlar tarafından ödenecek tutarlar. d) Diğer gelirler. (2) Bilimsel araştırma projelerinin geliri
olarak birinci fıkranın (a) bendinde belirtilen tutarlar, döner sermaye
muhasebe birimince, tahsilatı takip eden ayın yirmisine kadar ilgili
yükseköğretim kurumu hesabına yatırılır. Yatırılan bu tutarlar, yükseköğretim
kurumu bütçesine öz gelir olarak kaydedilir. Kaydedilen bu tutarlar karşılığı
olarak ilgili yükseköğretim kurumu bütçesine konulan ödenekler, gelir
gerçekleşmelerine göre kullandırılır. Yıl içerisinde harcanmayan tutarlar likit
karşılığı ödenek kaydına ilişkin esaslara göre ertesi yıl bütçesine ödenek
kaydedilir. Süresi içinde yatırılmayan tutarların tahsilinde 21/7/1953 tarihli
ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri
uygulanır. (3) Yukarıda belirtilen bilimsel ve
teknolojik araştırma hizmetleri için tefrik edilen ödenekler, özel hesaba
aktarılmak suretiyle kullanılır. (4) (Değişik:RG-16/7/2020-31187) Özel
hesaptaki öz gelirler ile hazine yardımı kapsamında sağlanan tutarlar Kamu
Haznedarlığı Yönetmeliği hükümleri çerçevesinde değerlendirilebilir. Bu şekilde
elde edilen nemalar kaynağı ile ilişkilendirilerek özel hesaba gelir olarak
kaydedilir.
Gelirler ve ödeneklerin kullanımına
ilişkin ilkeler MADDE 12 – (1) Bilimsel araştırma
projelerinin özel hesaptan yürütülmesinde aşağıdaki ilkelere uyulur: a) Bilimsel araştırma projelerine ilişkin
olarak yükseköğretim kurumları bütçelerinde tefrik edilen ödeneklerden,
bütçelerine gider kaydı yapılmak suretiyle herhangi bir harcama yapılamaz. Söz
konusu harcamalar özel hesaptan gerçekleştirilir. b) Özel hesaba aktarılan tutarlar ve
projelere ilişkin giderler, yükseköğretim kurumları bütçe hesaplarıyla
ilişkilendirilmeksizin faaliyet gelir ve gider hesaplarıyla, ilgisine göre
varlık ya da yükümlülük hesapları kullanılarak muhasebeleştirilir. c) Özel hesaba aktarılan tutarlardan
yapılan harcamalar, öz gelir ve hazine yardımı karşılığı ayrımı yapılarak
analitik bütçe sınıflandırmasının ekonomik kodlama sistemine uygun olarak
tasnif edilir ve Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi kayıtlarında
izlenir. ç) Özel hesaptan (Ek
ibare:RG-16/7/2020-31187) ön ödeme alınarak yapılan alımlar hariç yapılacak
mal ve hizmet alımına yönelik harcamalarda 1/12/2003 tarihli ve 2003/6554
sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan Yükseköğretim Kurumları
Tarafından, 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununun 3 üncü Maddesinin (f) Bendi
Kapsamında Yapılacak İhalelere İlişkin Karar hükümleri uygulanır. d) Özel hesaba aktarılan tutarlar,
yükseköğretim kurumlarının Strateji Geliştirme Daire Başkanlıkları tarafından
açılan diğer banka hesapları ile ilişkilendirilmez. e) (Ek:RG-16/7/2020-31187) Katılım
şartı olarak öngörülen ve proje bütçesinin yüzde otuzunu aşmayacak nakdi destek
tutarı bu amaçla kullanılacak bütçede yoksa, kaynak aktarımı
taahhüdünde bulunulamaz.
Ödeneklerin kullanımı MADDE 13 – (1) (Değişik:RG-7/6/2018-30444) Özel
hesapta izlenen tutarlar (öz gelir ve hazine yardımı), proje süresi ile sınırlı
olmak üzere bilimsel araştırma projeleri için gerekli olan sözleşmeli olarak
çalıştırılacakların harcamaları, (Ek ibare:RG-16/7/2020-31187) uzman
ücretleri, yolluk ve hizmet alımları tüketim malları ve malzeme
alımları, makine ve teçhizat alımları ile bilimsel araştırma projeleri için
gerekli diğer giderleri, (Mülga ibare:RG-16/7/2020-31187) (…)
projeler kapsamında görevlendirilecek tezli yüksek lisans ve doktora
programlarındaki öğrencilere verilecek burslar ile 2547 sayılı Kanunun ek 34
üncü maddesi kapsamında doktora sonrası araştırmacı olarak istihdam edilecek
sözleşmeli personelin harcamalarını karşılamak üzere kullanılır. (2) Yılı Yatırım Programında Rektörlük
Bilimsel Araştırma Projeleri olarak yer alan ve 11 inci maddenin ikinci fıkrası
kapsamında özel hesapta öz gelir olarak izlenen tutarlar gayrimenkul sermaye
üretimine yönelik müteahhitlik giderlerini karşılamak üzere kullanılamaz.
Ancak, bilimsel araştırma projelerinden özel hesapta hazine yardımı karşılığı
olan araştırma altyapısı kurma ve geliştirme projelerine (Yılı Yatırım
Programında teknolojik araştırma sektörü içinde yer alan ve Rektörlük Bilimsel
Araştırma Projeleri ve bilim insanı yetiştirme projeleri dışında kalan
projeler) ilişkin tutarlar gayrimenkul sermaye üretimine yönelik müteahhitlik
giderlerini karşılamak üzere kullanılabilir. (3) (Değişik:RG-16/7/2020-31187) Onaylanan
proje planlarında personel çalıştırılması öngörülmediği sürece, bilimsel
araştırma projelerinde özel hesaptan personel çalıştırılamaz, bu amaçla
herhangi bir ödeme yapılamaz. Yılı yatırım programında yer alan rektörlük
bilimsel araştırmaları isimli projeler için ilgili üniversitelerin komisyonlarınca,
Yılı Yatırım Programının teknolojik araştırma sektöründe yer alan diğer tüm
projeleri için ise Strateji ve Bütçe Başkanlığınca yapılacak değerlendirme
sonucuna göre projelerde ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde sözleşmeli
personel çalıştırılabilir. İlgili mevzuatı gereğince yapılması gereken zorunlu
ödemeler, toplam proje maliyeti içinde kalmak kaydıyla ödenebilir. (4) Bir önceki yılın yatırım programında
yer alıp, yılı yatırım programında yer almayan projelerin özel hesaba aktarılan
tutarlarından kullanılamayanlar, yılı yatırım programında teknolojik araştırma
sektöründe yer alan projelere rektörlük onayı ile aktarılabilir ve aktarıma
ilişkin (Değişik ibare:RG-16/7/2020-31187) Strateji ve
Bütçe Başkanlığına bilgi verilir.
Bursiyer başvuru şartları MADDE 13/A – (Ek:RG-26/1/2018-30313)
(1) Bursiyerlerde aşağıdaki şartlar
aranır: a) Türkiye’de ikamet etmek. b) Kırk yaşından gün almamış olmak. c) Bir kurum veya iş yerinde çalışmıyor
olmak. ç) Aynı dönemde TÜBİTAK yurtiçi lisansüstü
burs programı bursiyeri olmamak. d) Aynı dönemde başka bir projede bursiyer
olmamak.
Bursiyer seçiminde uyulacak ilkeler MADDE 13/B – (Ek:RG-26/1/2018-30313)
(1) Proje kapsamında görevlendirilecek
tezli yüksek lisans ve doktora programındaki öğrencilere 3/3/2004 tarihli ve
5102 sayılı Yüksek Öğrenim Öğrencilerine Burs, Kredi Verilmesine İlişkin Kanun
hükümlerine tabi olmaksızın burs verilir. (2) (Değişik:RG-7/6/2018-30444) Burs
miktarının üst sınırı 5102 sayılı Kanuna göre tezli yüksek lisans ve doktora
öğrencilerine ödenmekte olan aylık burs tutarının %50 artırımlı tutarını
geçmemek üzere YÖK Yürütme Kurulu tarafından belirlenir. (3) (Değişik:RG-16/7/2020-31187) Burs
miktarı, 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel
Sağlık Sigortası Kanununun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi
kapsamındaki sigortalılığı sebebiyle ödenecek sigorta primleri de üst sınır
içinde dikkate alınmak suretiyle komisyon tarafından belirlenir. (4) (Değişik:RG-16/7/2020-31187) Bursiyerler için
belirlenen burs miktarı görev yapılan ayı takip eden ay içerisinde, ödeme
yükümlülüğü yükseköğretim kurumu tarafından yerine getirilecek olan SGK primi
düşüldükten sonra, proje bütçesinden ödenir. (5) Bir projede en fazla iki bursiyer
görevlendirilebilir. Ancak projeden ayrılan bursiyer yerine aynı şartlarda yeni
bir bursiyer görevlendirilebilir. (6) Bir bursiyer aynı anda birden fazla
projede görev alamaz ve proje yürürlüğe girdikten sonra görevlendirilen
bursiyer sayısı artırılamaz. (7) (Ek:RG-16/7/2020-31187) Yılı
yatırım programında yer alan araştırma altyapı projelerinde beşinci fıkradaki
sayı sınırlaması dikkate alınmaksızın Strateji ve Bütçe Başkanlığının onayı
ile bursiyer görevlendirilebilir.
Mali hükümler MADDE 14 – (1) Özel hesaba
aktarılan tutarlardan yapılan harcamalar ve verilen ön ödemeler bilimsel
araştırma projeleri koordinasyon birimince öz gelir ve hazine yardımı karşılığı
ayrımı yapılarak, analitik bütçe sınıflandırmasının ekonomik kodlama sistemine
uygun olarak dört düzeyli kaydedilir ve izlenir. (2) Bilimsel araştırma projelerinin
finansman değişiklikleri ile söz konusu projelerin toplam maliyetini
değiştirecek kaynak geçişleri; yılı yatırım programında yer alan hazine yardımı
karşılığı bilimsel araştırma projeleri için Yılı Programının Uygulanması,
Koordinasyonu ve İzlenmesine Dair Karar hükümleri, diğerlerinde ise bilimsel
araştırma projeleri komisyon kararları çerçevesinde gerçekleştirilir. (3) Gerçekleştirme görevlisinin imzasını
müteakip tahakkuk eden bilimsel araştırma projelerine ilişkin giderler, harcama
yetkilisinin muhasebe birimine, muhasebe yetkilisinin de bankaya vereceği
talimat üzerine özel hesaptan ödenir. (4) Ön ödeme limitleri, yılı merkezi
yönetim bütçe kanununda iller için belirlenen parasal limitin on katıdır. Her
bir harcama yetkilisi mutemedi aldığı avanstan harcadığı tutarlara ilişkin
kanıtlayıcı belgeleri en çok iki ay, açılan kredilerden harcadığı tutarlara
ilişkin kanıtlayıcı belgeleri ise en çok üç ay içerisinde muhasebe birimine vermekle
yükümlüdür. Arkeolojik kazı ve alan araştırması gibi uzun süreli saha çalışması
gerektiren projeler için Komisyonun onayı ile ön ödeme limitleri yukarıda
belirtilen tutarın on katına kadar, ön ödemelerin kapatılma süresi ise altı aya
kadar artırılabilir. (5) Harcama yetkilisi mutemedi işin
tamamlanmasından sonra veya mali yılın sonunda bu sürelerin dolmasını
beklemeksizin avans veya kredi artığını iade etmek, henüz mahsubunu
yaptırmadığı harcamalara ait belgeleri vermek ve varsa artan parayı muhasebe
birimine iade etmek suretiyle mahsup işlemini gerçekleştirmek zorundadır. Bu
şekilde mahsup işlemi yapılmadıkça aynı iş için yeniden avans verilemez, kredi
açılamaz. Avansın verildiği tarihten önceki bir tarihte düzenlenmiş harcama
belgeleri avansın mahsubunda kullanılamaz. (6) (Değişik:RG-16/7/2020-31187) Mahsup
süresi sonunda kapatılmayan ön ödeme tutarları ile ilgili olarak mahsup süresi
içinde gerçekleşen harcamalar kabul edilir. Kalan tutarlar üzerinden 6183
sayılı Kanuna göre gecikme zammı oranında faiz uygulanarak ilgililerden tahsil
edilir ve özel hesaba yatırılır. (7) Kazı, arazi ve benzeri saha çalışması
gerektiren projelerde araştırmanın yapılabilmesi için zorunlu olan yurt içi
özel araç ile yapılacak seyahatlerde yakıt giderleri Komisyonun belirlediği
sınırlar dahilinde kalmak üzere karşılanabilir. (8) (Ek:RG-16/7/2020-31187) İşin
belirlenen süreden önce tamamlanması ya da tamamlanamayacağının anlaşılması
durumlarında bu Yönetmelikte belirlenen süreler beklenilmeksizin mahsubu
yapılır. Mahsup evrakında yer alan fatura veya benzeri belgelerin tamamı veya
bu belgelerin icmal listesi “Piyasa fiyat araştırması yapılmıştır ve belirtilen
taşınır mallar muayene ve kabulü yapılarak tam ve kusursuz olarak teslim
alınmıştır.” şerhi düşülerek yürütücü ve/veya varsa araştırmacı tarafından
imzalanır.
Sorumluluk MADDE 14/A – (Ek:RG-16/7/2020-31187) (1) Proje yürütücüsü, projeyi bilimsel,
teknik, idari, hukuki ve mali yönlerden, bu Yönetmelik ve ilgili diğer mevzuata
uygun bir şekilde yürütmekten sorumludur. Yürütücü ve diğer proje görevlileri
proje ödeneğinin proje amaçlarına uygun, etkin ve verimli olarak
kullanılmamasından doğacak her türlü zararı kusuru ölçüsünde gidermekle
yükümlüdür. (2) Harcama yetkilisi, gerçekleştirme
görevlisi, muhasebe yetkilisi ve bunların dışında kalan ihale komisyonu,
muayene ve kabul komisyonu gibi komisyonlarda görevli diğer
personel; 10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve
Kontrol Kanunu ve ilgili diğer mevzuat hükümleri çerçevesinde sorumludur.
Muhasebeleştirme işlemleri ve belgeleri MADDE 15 – (1) Özel hesaptan
yapılan harcamalarda muhasebeleştirme belgesi olarak 27/12/2014 tarihli ve
29218 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Merkezi Yönetim Muhasebe
Yönetmeliğinin ek (01-02)’inde yer alan Ödeme Emri Belgesi, diğer muhasebe
işlemelerinde ise Muhasebe İşlem Fişi kullanılır. Muhasebeleştirme belgelerinin
ekine harcama belgelerinin asılları eklenir. (2) Özel hesaba ilişkin mali işlemler
aşağıda belirlendiği şekilde muhasebe kayıtlarına alınır: a) Yükseköğretim kurumları bütçesinde
tefrik edilen ödeneklerden muhasebe birimi adına bankada açılacak özel hesaba
aktarılan tutarlar 102-Banka Hesabına borç, 600-Gelirler Hesabına alacak
kaydedilir. Özel hesaba aktarılan tutarlar bütçe gelirleri hesabıyla
ilişkilendirilmez. b) Özel hesaptan yapılan harcamalar
630-Giderler Hesabına ya da varlık alımlarına ilişkin olanlar ilgili varlık
hesabına borç, 103-Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabına alacak
kaydedilir. Özel hesaptan yapılan harcamalar bütçe giderleri hesabıyla
ilişkilendirilmez. c) Özel hesaptan verilen avanslar ile
açılan krediler 162-Bütçe Dışı Avanslar Hesabına borç, 103-VeriIen Çekler ve
Gönderme Emirleri Hesabına alacak kaydedilir. ç) Verilen avanslar ya da açılan kredilere
ilişkin kanıtlayıcı belgeler muhasebe birimine teslim edildiğinde harcama
tutarı 630-Giderler Hesabına ya da varlık alımlarına ilişkin olanlar ilgili
varlık hesabına borç, 162-Bütçe Dışı Avanslar Hesabına alacak kaydedilir. d) Süresinde mahsup edilmeyen avans ve
kredi tutarları sorumluları adına 140-Kişilerden Alacaklar Hesabına borç,
162-Bütçe Dışı Avanslar Hesabına alacak kaydedilir. e) Teminat olarak nakden tahsil edilen
tutarlar 102-Banka Hesabı ya da diğer ilgili hesaplara borç, vadesine göre
330-Alınan Depozito ve Teminatlar Hesabı ya da 430-Alınan Depozito ve
Teminatlar Hesabına alacak kaydedilir. f) Alınan teminat mektupları 910-Alınan
Teminat Mektupları Hesabına borç, 911-Alınan Teminat Mektupları Emanetleri
Hesabına alacak kaydedilir. g) Teminat olarak alınan kişilere ait
menkul kıymetler, 912-Kişilere Ait Menkul Kıymetler Hesabına borç, 913-Kişilere
Ait Menkul Kıymet Emanetleri Hesabına alacak kaydedilir. ğ) Özel hesaplarda bulunan tutarlara
ilişkin bankaca tahakkuk ettirilen faiz tutarları ay sonlarında 181-Gelir
Tahakkukları Hesabına borç, 600-Gelirler Hesabına alacak kaydedilir. Bankaca
özel hesaba aktarılan faiz tutarları 102-Banka Hesabına borç, önceki aylarda
tahakkuk etmiş faiz alacakları 181-Gelir Tahakkukları Hesabına, ay içinde
tahakkuk eden faiz tutarları ise 600-Gelirler Hesabına alacak kaydedilir. h) Yukarıda yer alanlar dışında, özel
hesaba ilişkin olarak gerçekleşen mali işlemlerin muhasebeleştirilmesinde
Merkezi Yönetim Muhasebe Yönetmeliğinin hesabın niteliği, hesaba ilişkin
işlemler ve hesabın işleyişi maddeleri işlemin çeşidine göre kullanılır. (3) Satın alınan taşınır mallar,
28/12/2006 tarihli ve 2006/11545 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe
konulan Taşınır Mal Yönetmeliği gereğince taşınır işlem fişi düzenlenerek
yükseköğretim kurumu envanter kayıtlarına alınır. Bu kapsamda edinilen
dayanıklı taşınırlar, bunları kullanacak proje yürütücüsüne ya da belirleyeceği
kişiye taşınır teslim belgesi ile teslim edilir. Tüketime yönelik mal ve
malzemeler ise taşınır işlem fişi düzenlenerek doğrudan proje yürütücüsünün
kullanımına verilir.
Harcama belgeleri ve muhafazası MADDE 16 – (1) Bilimsel
araştırma projeleri kapsamında yapılan harcamaların belgelendirilmesinde
31/12/2005 tarihli ve 26040 üçüncü mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan
Merkezi Yönetim Harcama Belgeleri Yönetmeliği hükümleri uygulanır. Bilimsel
araştırma projeleri ile ilgili her türlü işlem ve harcamalara ilişkin belgeler,
yükseköğretim kurumunda genel hükümlere göre muhafaza edilir ve denetime hazır
halde bulundurulur.
Mali denetim MADDE 16/A – (Ek:RG-16/7/2020-31187) (1) Bu Yönetmelik kapsamında yapılan
harcamalar, ilgili mevzuat hükümleri saklı kalmak kaydıyla yükseköğretim kurumu
iç denetçileri tarafından denetlenir. (2) Kurum iç denetimi sonucunda bu
Yönetmeliğe aykırılık teşkil eden bir hususun tespit edilmesi halinde denetim
sonucu yükseköğretim kurumu tarafından Yükseköğretim Kuruluna
iletilir. 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu açısından
suç teşkil eden fiillerin tespiti halinde ilgililer hakkında yükseköğretim
kurumu tarafından genel hükümlere göre işlem yapılır.
Özel hesap dönemi ve devir MADDE 17 – (1) Özel hesabın
dönemi takvim yılıdır. (2) Özel hesaba aktarılan tutarlardan
herhangi bir bilimsel araştırma projesine ayrılan tutarın kullanım imkanının
kalmaması halinde, söz konusu tutarlar diğer bilimsel araştırma projelerinin
finansmanında kullanılabilir. (3) Dönem sonu itibariyle özel hesapta
kalan tutarlar, ilgili yükseköğretim kurumu bütçesi ile ilişkilendirilmeksizin
ertesi yıla devreder. (4) Kullanılmayan ve ertesi yıla devreden
tutarların bilimsel araştırma projeleri ile ilişkilendirilmesinde öz gelir
kapsamındaki tutarlarda 11 inci maddenin ikinci fıkrası, hazine yardımı
karşılığı tutarlar için ise 14 üncü maddenin ikinci fıkrası uygulanır.
Telif hakları MADDE 18 – (1) Bilimsel
araştırma projeleri birimi tarafından desteklenen projelerden elde edilen
bilimsel sonuçların telif hakkı ilgili yükseköğretim kurumuna aittir. Bilimsel
yayın, kitap ve benzeri eserlerin telif hakları yükseköğretim kurumunun yönetim
kurulu kararı ile kısmen veya tamamen eser sahiplerine devredilebilir. (2) Gelir getirici, patent, buluş veya
ürün ortaya çıkması durumunda ortaya çıkacak gelirin dağılımı yükseköğretim
kurumu yönetim kurulu tarafından belirlenen ilkelere uygun olarak
gerçekleştirilir. Konuyla ilgili mevzuatta hak sahiplerine ödenmesi öngörülen
oranlar hakkında bir düzenleme bulunması halinde ise ilgili mevzuat hükümleri
uygulanır.
Bütçe ödeneklerinin özel hesaba
aktarılması MADDE 19 – (1) Ödeneklerin özel
hesaba aktarılmasında aşağıdaki hususlara uyulur: a) (Değişik:RG-7/6/2018-30444) Yükseköğretim
kurumları bütçelerinde bilimsel araştırma projelerine ilişkin olarak tefrik
edilen ödenekler, Merkezi Yönetim Harcama Belgeleri Yönetmeliği gereğince ödeme
emri belgesine harcama talimatı eklenerek, ilgili ekonomik kodları içeren
tertiplerden tahakkuka bağlanmak suretiyle özel hesaba aktarılır. b) Ödenekler, serbest bırakma oranları, öz
gelir karşılığı ödeneklerde gelir gerçekleşmeleri ve bilimsel araştırma
projeleri komisyonunca belirlenen bilimsel araştırma projelerinin kaynak
ihtiyaç planları doğrultusunda tahakkuka bağlanarak özel hesaba aktarılır. c) (Değişik:RG-7/6/2018-30444) Öz
gelir karşılığı bilimsel araştırma projelerine ilişkin olarak önceki yıldan
devreden finansman fazlası tutarlar ile yılı bütçelerinin (B) işaretli
cetvelinde belirlenen tahmini tutarlar üzerinde gerçekleşen gelir fazlası
tutarlar, kullanım amacı doğrultusunda ilgili ekonomik kodları içeren
tertiplere ödenek olarak eklenir ve buradan özel hesaba aktarılır. Bilimsel
araştırma projelerine ilişkin olarak yıl içerisinde meydana gelen diğer ödenek
artışlarına ilişkin bütçe işlemlerinde de aynı esaslara uyulur. ç) Yılı yatırım programında “Proje
etüdü (Değişik ibare:RG-16/7/2020-31187) Strateji ve Bütçe
Başkanlığı tarafından onaylandıktan sonra harcama yapılacaktır.”
ifadesi bulunan bilimsel araştırma projelerine ilişkin ödenekler, proje
etüdü (Değişik ibare:RG-16/7/2020-31187) Strateji ve Bütçe
Başkanlığı tarafından onaylanmadıkça özel hesaba aktarılamaz ve
kullanılamaz. d) Özel hesaba aktarılan ödeneklerin proje
bazında harcama durumu ve hesap özeti her yıl Eylül ve Aralık aylarının son
haftasında (Değişik ibare:RG-16/7/2020-31187) Strateji ve
Bütçe Başkanlığına gönderilir. e) Özel hesaba aktarılan tutarlardan
yapılan harcamalar, analitik bütçe sınıflandırmasının ekonomik kodlama
sistemine uygun olarak her yılın Ağustos ve Aralık ayı sonu itibarıyla, takip
eden ayın ilk haftasında elektronik ortamda (Değişik
ibare:RG-16/7/2020-31187) Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Strateji
ve Bütçe Başkanlığına gönderilir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Çeşitli ve Son Hükümler Yönetmelikte yer almayan hususlar MADDE 20 – (1) Bu
Yönetmelikte yer almayan hususlar hakkında genel hükümler uygulanır. Yürürlükten kaldırılan yönetmelik MADDE 21 – (1) 10/4/2002
tarihli ve 24722 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Yükseköğretim Kurumları
Bilimsel Araştırma Projeleri Hakkında Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır. Geçiş hükmü GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Bu
Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla, 333-Emanetler Hesabında
kayıtlı tutarlar, bu hesaba borç, 600-Gelirler Hesabına alacak kaydedilir. Yürürlük MADDE 22 – (1) Bu Yönetmelik
yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Yürütme MADDE 23 – (1) Bu Yönetmelik
hükümlerini Yükseköğretim Kurulu Başkanı yürütür.
|